Neo-liberalisme

Ik las een zeer hoopgevend stuk (postcast): Overal in de samenleving ontstaat verzet tegen het marktdenken, ziet deze journalist https://decorrespondent.nl/13055/overal-in-de-samenleving-ontstaat-verzet-tegen-het-marktdenkten-ziet-deze-journalist/26518929480505-8aefaad2

Het is een podcast van de Correspondent journalist: Lex Bohlmeijer in gesprek met Bas Mesters, schrijver van het boek: Het herstel van Nederland.

Deja Vu

Het gesprek verwoordt alles wat ik in de loop van mijn leven heb ervaren. In mijn jeugd in de tijd van opbouw na de Tweede Wereldoorlog, in de Flower Powerbeweging, waarin je kon optrekken met gelijkgestemde leeftijdgenoten. Op de middelbare school, toen nog HBS. In de direct hierop aansluitende Militaire dienst met zijn soldatenvakbond VVDM. In de pas vrij geworden Pedagogische Akademie, waarin ook alles ‘op de schop’ moest en studenten ècht een vinger in de pap kregen binnen de Academieraad. Als ondersteuner van een fractielid van de lokale PvdA in Velsen, In het wijkcomité van Oud-IJmuiden. In de Huurdersvereniging Velsen. Tijdens mijn docentschap en als medezeggenschapsraad-lid, maar ook als ICT’er binnen de megalomaan denkende en regelmatig ontsporende woningcorporaties in het begin van deze eeuw.

40 jaar neo-liberalisme

heb ik aan den lijve meegemaakt, gevoeld en ervaren. De opkomst van een gloednieuwe managementlaag, die -duurbetaald- alle processen probeerde te vatten in metingen, normeringen en te ‘strippen’ van overbodige handelingen. Sinds mijn intrede op de arbeidsmarkt, begin 1972 ging een groep mensen zich niet bemoeien met het ‘primaire product’, maar uitsluitend met het ‘fabricage’ proces en hoe dit efficiënter, beter(???) maar vooral goedkoper kon worden uitgevoerd en door minder mensen. Het begon in de bedrijven, maar sloeg heel snel over naar de publieke instellingen zoals scholen, politie, overheden, zorginstellingen.

Meten is weten

Werkelijk alles werd gemeten in tijd. Hoe lang duurt het voor de leerlingen zijn omgekleed? Hoeveel werkelijke spierarbeid verrichten ze individueel in een lesuur? Zijn er meetbare resultaten bijv. in spieromvang? Kunnen we het rendement van het onderwijs van een schooljaar herleiden tot een meetbare input of het aantal leerlingen met de hoogste cijfers?

Bas en Lex haalden het al aan. Er zijn duizenden werkenden in de afgelopen decennia, die zijn opgebrand in hun werk. Zij hebben ervaren hoe intrinsiek voldoening gevend werk een zware last werd, die met steeds minder mensen steeds meer ‘productie’ moest opleveren en… meer winst voor de eigenaar van het bedrijf of erger nog de aandeelhouders, die steeds verder van het eindproduct kwamen te staan en alleen keken naar het financieel netto rendement voor hen.

Wat dan nu?

Het besef dat het anders moet en anders kan moet algemeen gaan indalen. Ik ‘geniet’ al echt vele jaren van mijn pensioen. Maar als het kan, probeer ik toch nog mee te discussiëren over de veranderingen die “Arbeid” heeft doorgemaakt. We zien al decennia lang, dat de financiële vruchten van deze “Arbeid” terecht komt bij steeds minder mensen. Dat de immateriële vruchten van “Arbeid”: ‘arbeidsvreugde’, sociale interactie, zinvolle tijdsbesteding, werkgelegenheid en ‘loon naar werken’ verdwenen door de eisen van de tijd en efficiëntie.

Kapitaal maakt macht

Geld geeft macht en die geef je niet gauw uit handen. Democratisering is een ‘deel’proces. Macht wordt gedeeld. De mensheid is er al eeuwenlang mee bezig. De huidige financiële machthebbers zijn niet snel bereid te veranderen. Zachte fluwelen revoluties zijn uitgeprobeerd d.m.v. massale protesten en bijeenkomsten. Het lijkt mij dat staking een werkend pressiemiddel zal blijven, maar dan zal eerst de solidariteit moeten terugkeren en dit zal pas kunnen als het neo-liberalisme ter ziele is.

Gesprekken

Ik hoop van harte dat gesprekken en discussies weer ‘normaal’ worden. Dat er weer tijd komt om deze te voeren. Ook op de werkvloer. Op plenaire bijeenkomsten en overal. Vooralsnog zal ik bezig blijven tijdens visites en ontmoetingen met andere mensen, die dezelfde ervaringen in hun ‘rugzak’ meedragen.

Wordt ook lid van de Correspondent!